Pomoc prawna ze strony konsulatu – na co można liczyć?

Zwykle kwestie prawne kojarzą się przede wszystkim ze światem adwokatów. Wiele w tym racji, zwłaszcza jeśli chodzi o występowanie przed sądami, sporządzanie umów czy przygotowywanie opinii prawnych. Warto jednak pamiętać, że dużą rolę odgrywają też instytucje publiczne, w tym urzędy konsularne. Również one mogą zapewnić pomoc prawną za granicą, chociaż nie są w stanie zastąpić kancelarii prawnych.

Dla dobra obywateli

W świetle Konwencji Wiedeńskiej z r. 1963, najważniejszą funkcją konsularną jest ochrona na terytorium państwa przyjmującego interesów państwa wysyłającego i jego obywateli, oczywiście w granicach przewidzianych przez prawo międzynarodowe.

Jednym ze sposobów realizacji tego zadania jest spoczywający na konsulu obowiązek podejmowania bez zwłoki działań, mających na celu ochronę interesów osób fizycznych (czyli po prostu obywateli) i osób prawnych (zatem również np. spółek) pochodzących z państwa wysyłającego. Oprócz tego, w ramach tzw. opieki konsularnej obywatelowi przysługuje prawo spotkania z konsulem, określanego wśród dyplomatów mianem „widzenia się”. Takie spotkanie może nastąpić osobiście lub przez pełnomocnika, którym oczywiście może być zorientowany w sprawach obywatela prawnik świadczący pomoc prawną za granicą https://adwokatweuropie.pl/ . Korzystnym rozwiązaniem jest też to, że polskie ustawodawstwo przewiduje, że konsul powinien jasno wskazać termin zapoznania się ze sprawą i jej rozstrzygnięcia.  Obywatel Rzeczypospolitej ma również prawo do złożenia w konsulacie pisemnego lub ustnego wniosku o dokonanie czynności konsularnej. Oprócz tego, konsul może podejmować działania mające na celu ochronę interesów Rzeczypospolitej i jej obywateli z własnej inicjatywy.

Pomoc w najpoważniejszych sprawach

Konsulat może okazać się szczególnie pomocny w razie aresztowania obywatela polskiego. Wtedy na urzędniku konsularnym spoczywa obowiązek sprawdzenia, jakie są rzeczywiste powody aresztowania, a następnie podjęcia kroków mających na celu zapewnienie aresztowanemu kontaktu z osobami bliskimi, pomocy adwokata oraz zwolnienia z aresztu za kaucją. W razie skazania na karę pozbawienia wolności, konsul sprawdza, czy przepisy państwa przyjmującego lub umowa międzynarodowa pozwala na przekazanie skazanego do Polski w celu odbycia kary. Jeśli obywatel Rzeczypospolitej umrze poza granicami kraju, na konsulu spoczywa obowiązek pomocy w załatwieniu formalności wymaganych przy tzw. repatriacji zwłok.

Mimo możliwości udzielenia pomocy w sytuacjach kryzysowych, warto pamiętać, że konsul nie jest w stanie zastąpić prawnika, a obywatel naszego kraju nie powinien oczekiwać, że będzie mu zapewniona bezpłatna pomoc prawna za granicą, np. obrona w sprawie karnej, realizowana przez urzędników konsularnych. Wynika to przede wszystkim z ograniczonych środków pozostających do dyspozycji służby konsularnej.